Bloed is een belangrijke bijzondere vloeistof. Het stroomt in het lichaam door de aderen en wordt rondgepompt door het hart. Daarmee vervoert bloed zuurstof naar de organen en weefsels. Ook is het een soort snelweg voor allerlei andere soorten stoffen uit het lichaam en voor geneesmiddelen. Bloed heeft de eigenschap dat het klontert en hard wordt als het aan lucht of aan andere oppervlakken dan de binnenkant van het vaatstelsel wordt blootgesteld. Dat is een natuurlijk proces waardoor bloedverlies wordt beperkt bij verwondingen.
Minder risico’s rondom antistolling
Bloedstolling is een buitengewoon complex proces waarbij vooral bloedplaatjes en een groot aantal eiwitten in het bloed, de zogenaamde stollingsfactoren, betrokken zijn. Als bloedstolling niet goed werkt, kan dit leiden tot verhoogde bloedingen en langzamere wondgenezing. Bij teveel bloedstolling kunnen bloedstolsels in een bloedvat (trombose) ontstaan. Stollingsproblemen vormen een risico voor de veiligheid van de patiënt. Veel patiënten gebruiken medicijnen om stolling tegen te gaan. Bijvoorbeeld bij vernauwde bloedvaten. Als deze medicatie niet (tijdig) wordt gestopt, kunnen bij operaties extra bloedingen ontstaan die in sommige gevallen levensbedreigend zijn. Het is dus belangrijk dat er bij operaties en poliklinische ingrepen goed zicht is op de bloedsituatie van de patiënt. Daarmee kunnen calamiteiten en extra ziekenhuisopnamen worden voorkomen.
Veiligere organisatie van antistolling
De Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft een richtlijn opgesteld; de Landelijke Standaard Ketenzorg Antistolling 2.0 (LSKA). Deze geeft richting aan ziekenhuizen om de risico’s rondom antistolling te verminderen. In de praktijk bepaalt echter ieder ziekenhuis zelf hoe zij risico’s rondom antistolling proberen te vermijden. Dit vraagt om professionalisering van deze zorg en actieve ondersteuning met ict-middelen, opleidingen en juiste informatie. mProve werkt daarom aan een veiligere organisatie van antistolling voor onze patiënten.
Wat doen we?
De mProve ziekenhuizen zijn vertrokken vanuit eigen ervaren ‘best practices’; alle organisatie rondom antistolling is onderzocht en met elkaar gedeeld. mProve werkt daarmee toe naar:
- Afstemmen en uniformeren van alle protocollen antistolling; wat uiteindelijk moet leiden tot een digitaal systeem;
- Continuïteit (24/7) in deskundigheid antistolling in het ziekenhuis (casemanagement);
- Beslisondersteuning vanuit het elektronisch patiëntendossier (HIX) en een te ontwikkelen app of gebruik maken van bestaande app’s;
- Meer kennis aan medisch specialisten, arts-assistenten en verpleegkundigen door opleidingsprogramma te ontwikkelen en uit te dragen;
- Het leren van elkaar door het bij elkaar afnemen van een audit op het gebied van antistolling;
- Benchmarken van elkaars kennis en kunde door een tweejaarlijkse meetweek te organiseren;
- Verbeteren van communicatie met patiënt, huisarts, apotheek en trombosedienst.
Resultaten
- Afstemmen van protocollen is complex maar eerste resultaten zijn zichtbaar. Twee protocollen zijn inmiddels geïmplementeerd: tromboseprofylaxe bij onderste extremiteiten en tromboseprofylaxe bij niet chirurgische patiënten.
- In 2017 en 2019 heeft de werkgroep een meetweek georganiseerd tbv de antistolling. Hierbij zijn middels vier indicatoren, de antistollingszorg in de 5 ziekenhuizen gemeten en met elkaar vergeleken. In 2020 is een artikel verschenen in Medisch Contact. Inmiddels is de werkgroep uitgebreid met 2 nieuwe ziekenhuizen: Zuyderland Medisch Centrum en Noordwest Ziekenhuisgroep. In 2021 is een nieuwe meetweek georganiseerd waarvan de resultaten in 2022 worden gepresenteerd.
- Er is in de afgelopen jaren een scholings- en toetsingsprogramma ontwikkeld voor medisch specialisten, arts-assistenten en verpleegkundigen. Dit heeft geresulteerd in een e-learning module voor verpleegkundigen en arts-assistenten en een self-assessment voor artsen.
- Om de antistollingszorg organisatie-breed te kunnen beoordelen is een auditprogramma ontwikkeld, welke driejaarlijks, bij elkaar, wordt getoetst. In oktober 2021 heeft de eerste audit plaatsgevonden in het Isala (ziekenhuis), welke is uitgevoerd door het Jeroen Bosch Ziekenhuis.
- In het kader van de communicatie met de patiënt, zijn folders over antistolling ontwikkeld, die zowel digitaal als via een folder aan de patiënt wordt verstrekt. Om inzicht te krijgen in, hoe de informatievoorziening door de patiënt met antistolling wordt ervaren, heeft in de meetweek van 2021 een uitgebreide enquête plaatsgevonden onder patiënten met antistolling op de POS (preoperatieve screening), de MDL (maag, darm en lever polikliniek) en Radiologie. De uitkomsten maken onderdeel uit van de meetweek en worden in 2022 aan het bestuur van mProve gepresenteerd.
- Door te participeren in de landelijke werkgroep van HIX, is de antistollingszorg nadrukkelijk in het programma opgenomen. Inmiddels is versie HIX 6.2 geïmplementeerd, met een specifiek antistollingsblad.
- In de verschillende ziekenhuizen is een antistollings-commissie tot stand gekomen en is invulling gegeven aan het casemanagement.
Meer informatie
Wilt u meer weten over het mProve project 'Minder risico's rondom antistolling'? Of heeft u een opmerking of suggestie? Neem dan contact met ons op via onderstaand contactformulier.